ลมยาง เรื่องเล็ก ๆ ที่ถูกมองข้าม

ตั้งแต่เริ่มขี่จักรยานดาวน์ฮิล ในปีแรกจำได้ว่าเริ่มขี่ฮาร์เทลแบบช้า ๆ เพื่่อลงแข่งแบบหาประสบการณ์ ถึงแม้ว่าปัจจุบันขี่ฟูลซัสก็ยังช้าอยู่ก็เถอะ ครั้งนั้นจำได้ว่า มีพี่ ๆ ที่ซ้อมกันอยู่เข็นจักรยานแล้วตะโกนว่า "งูกัด" ไอ้เราก็ตกใจผสมกันอาการงง ๆ ว่า งูกัดแต่ทำใมพี่แกยังยิ้ม เฮฮาอยู่เลย สอบถามได้ความว่ายางรั่วนี้เอง

อาการงูกัดคืออาการยางรั่งนี่แหละ แต่เป็นอาการที่เกิดจากยางนอกยุบไปชนขอบล้อ ก็เลยทำให้ยางในรัวไปด้วย การที่ขอบล้อมีรูปหน้าตัดเป็นตัวยูกลับหัว เมื่อยางยุบไปชนขอบล้อก็เลยทำให้รูรั่วจะเป็นสองรูคู่กัน ดูเหมือนเขี้ยวงู ถึงบางคันจะรั่วรูเดียว ถ้าเกิดจากยางยุบไปชนขอบล้อก็ถือว่าเป็นอาการ"งูกัด"เช่นเดียวกัน

เอารูปหน้าตัดขอบล้อมาให้ดูเผื่อจะนึกภาพกันไม่ออก

โดยมากอาการงูกัดจะเกิดจากการที่ผู้ขับขี่ ขี่ไปชนหิน รากไม่ หรือที่เจอบ่อยสำหรับมือใหม่คือการ bunny hop ขึ้นฟุตบาท แล้วล้อหลังไม่พ้นขอบ ก็เลยยางแตก

สำหรับชาวดาวน์ฮิลคงจะเจอกับหินและรากไม้ซะมากกว่า ผุ้ต้องหารายแรกที่นึกถึงเวลาเกิดอาการงูกัดคือ ลมยาง สอบถามจากคนที่งูกัด เวลาขี่ดาวน์ฮิลว่าเติมลมเท่าไหร่ โดยมากได้คำตอบมาว่า เติมประมาณ 25-30 ปอนด์ต่อตารางนิ้ว และได้ความเห็นมาว่า เพื่อความนิ่มนวลก็เลยเติมลมอ่อน ๆ หน่อย จริง ๆ แล้วเรื่องลมยาง เราควรจะเติมอ่อน หรือ แข็ง ดีหละ แล้วคำว่าเติมลมอ่อนจะเอาอะไรมาวัดเป็นมาตรฐาน อันนี้พูดยากเพราะอ่อน หรือแข้งของแต่ละคนไม่เท่ากัน

ถ้าว่ากันเรื่องลมยางแล้ว บ้านเรานิยมหน่วน psi หรือปอนด์ต่อตารางนิ้ว คำถามที่พูดกันบ่อยว่า เติมเท่าไหร่ถึงจะเรียกได้ว่า ลมอ่อน หรือเท่าไหร่ แข็ง ในที่นี้ผมจึงได้ค้นข้อมูลมาเป็นแนวทางสำหรับความเข้าใจที่ถูกต้อง จะได้รู้กันซักทีว่า ลมอ่อนต้องเท่าไหร่ หรือ ลมแข็งต้องเท่าไหร่ หรือเติมเท่าไหร่ถึงจะพอดี

อันดับแรกเราต้องรู้ว่าการออกแบบยาง(นอก)แต่ละเส้นนั้น มีการคำนวณจากวิศวะกรผู้ออกแบบไว้แล้ว ซึ่งในการทดสอบยางแต่ละเส้นจะมีค่าลมยางที่เหมาะสม ที่จะทำให้ดอกยาง และ เนื้อยาง ทำงานได้ตรงตามวัตถุประสงค์ของผู้ที่ออกแบบ พูดง่าย ๆ คือ ทั้งลายดอกยาง เนื้อยาง แก้มยาง ขนาดยาง และลมยางล้วนแต่มีผลต่อประสิทธิภาพของยางทั้งนั้น ซึ่งในที่นี้เราไม่สามารถเปลี่ยนspecของยางได้ แต่เราก็สามารถทำให้ยางทำงานได้ดีตามที่ผู้ออกแบบได้คิดคำนวนไว้ หรือทำให้ยางลดประสิทธิภาพลง ทั้งนี้ตัวแปลงเดียวที่เราทำได้คือ ลมยาง

รูปเปรียบเทียบ

ซ้าย เติมตามspecผู้ผลิต

ขวา เติมลมอ่อนกว่า specที่ผู้ผลิตแนะนำ

เห็นได้ชัดเจนครับถ้าเราเติมลมอ่อนกว่าที่ผู้ผลิตแนะนำ เวลาเข้าโค้ง ยางจะมีการให้ตัว(โย้)มากเกินไป ทำให้การควบคุมไม่ดีเท่าที่ควร

การเติมลมยางเท่าไหร่นั้นขึ้นอยู่กับยาง(นอก)ของเรา หมายความว่ายางแต่ละยี่ห้อ แต่ละรุ่น แต่ละขนาด เติมไม่เท่ากัน ง่าย ๆ ไม่ต้องคำนวน คือ การเติมลมยางตามที่ผู้ผลิตกำหนดไว้ ซึ่งสามารถดูได้จาก แก้มยาง ลองสังเกตุดูครับ จะมีค่าที่ผู้ผลิตแนะนำไว้

ลองสังเกตุดูครับ ในที่นี้ ผู้ผลิตกำหนดให้เติม 35-65 psi แสดงว่า ถ้าเราต้องการเติมลมอ่อน ก็ต้องเติมขั้นต่ำที่ผู้ผลิตกำหนดไว้ คือ 35 psi จะได้ประสิทธิภาพของยางเต็มที่ ผลพลอยได้คือสามารถลดอาการงูกัดได้อีกด้วย

เอามาจากwebของkenda ให้ดูเป็นตัวอย่างครับ ว่าแต่ละเส้น แต่ละขนาด เติมไม่เท่ากัน

ก็ได้ทราบกันแล้วสำหรับแนวทางการเติมลม แต่ในความเป็นจริงแล้วจะเติมเท่าไหร่ก็คงไม่เป็นไร เอาแค่ไว้เป็นแนวทางก็แล้วกันครับ ถ้าจะให้ดีก็ควรเติมลมในช่วงที่ผู้ผลิตแนะนำไว้จะดีกว่าครับ